วิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชันโท 2558

ปัญหาวิชาวินัยบัญญัติ นักธรรมชันโท

สอบในสนามหลวง

วันอังจันทร์ที่๓๐พฤศจิกายนพุทธศักราช๒๕๕๘ 

๑.    ภิกษุผู้ปฏิบัติพระวินัยส่วนอภิสมาจารให้ดีงาม  จะต้องปฏิบัติอย่างไร ?

เฉลย    ต ้องปฏิบัติโดยสายกลาง คือไม่ถือเคร่งครัดอย่างงมงาย จนเป็ นเหตุท าต

ล    าบากเพราะเหตุธรรมเนียมเล็กๆ น้อยๆ อันขัดต่อกาลเทศะ และไม่สะเพร่ามั ง่าย ละเลยต่อธรรมเนียมของภิกษุ จนถึงท าตนให ้เป็นคนเลวทราม ฯ

๒.   ภิกษุผู้ละเมิดสิกขาบทนอกพระปาติโมกข์ ต้องอาบัติอะไรได้บ้าง ? เฉลย ต ้องอาบัติถุลลัจจัย และ ทุกกฏ ฯ

๓.   ผ้าสาหรับทาจีวรนุ่งห่มนั้น ทรงอนุญาตไว้กี่ชนิด ? อะไรบ้าง ? เฉลย ๖ ชนิด ฯ คือ

๑. โขมะ ผ ้าท าด ้วยเปลือกไม ้ ๒. กัปปาสิกะ ผ ้าท าด ้วยฝ้ าย ๓. โกเสยยะ ผ ้าท าด ้วยใยไหม

๔.  กัมพละ ผ ้าท าด ้วยขนสัตว์ ยกเว ้นผมและขนมนุษย์

๕.  สาณะ ผ ้าท าด ้วยเปลือกป่าน

๖.  ภังคะ ผ ้าที่ท าด ้วยของ๕อย่างนั้น แต่อย่างใดอย่างหนึ่งปนกัน ฯ

๔.   ในบาลีแสดงเหตุนิสสัยระงับจากอุปัชฌายะไว้๕ประการ   มีอะไรบ้าง ?

เฉลย มีอุปัชฌายะหลีกไปเสีย๑ สึกเสีย๑ ตายเสีย๑ ไปเข ้ารีตเดียรถีย์เสีย๑ สั่งบังคับ๑ฯ

 ๕.    ภิกษุผู้อาพาธควรปฏิบัติตนอย่างไร  จึงไม่เป็ นภาระแก่ผู้พยาบาล ?

เฉลย   ควรปฏิบัติตนให ้เป็นผู ้พยาบาลง่ายคือทาความสบายให ้แก่ตน(ไม่ฉันของแสลง)

รู ้จักประมาณในการบริโภค ฉันยาง่ายบอกอาการไข ้ตามเป็นจริงแก่ผู ้พยาบาล เป็นผู ้อดทนต่อทุกขเวทนา ฯ

๖.    การลุกยืนขึ้นรับ เป็นกิจที่ผู้น้อยพึงทาแก่ผู้ใหญ่จะปฏิบัติอย่างไรจึงไม่ขัดต่อพระวินัย ? เฉลย นั่งอยู่ในส านักผู ้ใหญ่ ไม่ลุกรับผูนั่งเข้น้อยกว่าท่านถวในบ้าแ้าน เข ้าประชุมสงฆ์

ในอาราม ไม่ลุกรับท่านผู ้ใดผู ้หนึ่ง ฯ

๗. ธุระเป็ นเหตุไปด้วยสัตตาหกรณียะที่ท่านกล่าวไว้ในบาลี มีอะไรบ้าง ? เฉลย มี

๑.	สหธรรมิกหรือมารดาบิดาเจ็บไข ้		รู ้เข ้า  ไปเพื่อรักษาพยาบาล
๒.	สหธรรมิกกระสันจะสึก	รู ้เข ้า	ไปเพื่อระงับ
๓.	มีกิจสงฆ์เกิดขึ้ น	เป็ นต ้นว่า วิหารช ารุดลงในเวลานั้นอหาเครื่องไปเพื่
	ทัพพสัมภาระมาปฏิสังขรณ์
๔.	ทายกต ้องการจะบ าเพ็ญกุศล ส่งมานิมนต์ ไปเพื่อบ ารุงศรัทธาของเ
	หรือแมธุระอื่นนอกจากนี้ ที่เป็นกิจลักษณะ อนุโลมตามนี้ ฯ

๘.   บุพพกรณ์และบุพพกิจ ในการท าอุโบสถสวดปาติโมกข์  ต่างกันอย่างไร ?

เฉลย ต่างกันอย่างนี้ บุพพกรณ์เป็นกิจที่ภิกษุพึงท าก่อนแต่ประชุมสงฆ์ มีกวาดบริเ ที่ประชุมเป็ นต ้น ส่วนบุพพกิจเป็ นกิจที่ภิกษุ พึงท าก่อนแต่สวดป มีน าปาริสุทธิของภิกษุผู ้อาพาธมาเป็นต ้น ฯ

  

๙.    อุปปถกิริยา  คืออะไร ?   มีกี่อย่าง ?   อะไรบ้าง ?

เฉลย คือการท านอกรีตนอกรอยของสมณะ ฯ ๓มีอย่าง ฯ คืออนาจาร ได ้แก่ความ ประพฤติไม่ดีไม่งาม ปาปสมาจาร ได ้แก่ความประพฤติเลวทราม และอเนสนา ได ้แก่ความหาเลี้ยงชีพไม่สมควร ฯ

๑๐.  มหาปเทส แปลว่าอะไร ?   ทรงประทานไว้เพือประโยชน์อะไร่ ?

เฉลย       แปลว่า ข ้อส าหรับอ ้างใหญ่ ฯ เพื่อเป็ นหลักแห่งการวินิจฉัยทั้งในทางธ ในทางวินัย ฯ