ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม
นักธรรมชั้นเอก
สอบในสนามหลวง
วันอาทิตย์
๒๕ที่พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๑
๑.
พระบรมศาสดาทรงชักชวนให้มาดูโลกนี้โดยมีพระประสงค์
อย่างไร?
ตอบ มีพระประสงค์เพื่อให้รู้จักสิ่งที่เป็นจริงอันมีอยู่ในโ
จักได้ละสิ่งที่เป็นโทษ และ ไม่ข้องติดอยู่ในสิ่งที่เป็น
๒.
ค าว่า มาร
และ บ่วงแห่งมาร หมายถึงอะไร?
ตอบ ค าว่า มาร
หมายถึงกิเลสกาม อันท าจิตให้เศร้าหมอง ได้แก่ ตัณหา ราคะ และอรติ เป็นต้น
ค
าว่า บ่วงแห่งมาร หมายถึงวัตถุกาม
ได้แก่ รูป เสียง กลิ่ และโผฏฐัพพะ ฯ
๓. ค าว่า มทนิมฺมทโน
ธรรมยังความเมาให้สร่าง หมายถึงความเมาในอะไร?
ตอบ หมายถึงความเมาในอารมณ์อันยั่วยวนให้เกิดความเมาทุกประก
เช่น ชาติ สกุล อิสริยะ บริวาร ก็ดี ลาภ ยศ สรรเสริญขก็ดี สุ ความเยาว์วัย
ความไม่มีโรค และชีวิต ก็ดี นับเข้าในอา ประเภทนี้ ฯ
๔. บาลีอุทเทสว่า วิมุตฺตสฺมึ วิมุตฺตมิติ
ญาณ โหติ แป เมื่อหลุดพ้นแล้วญาณว่าหลุดพ้นแล้ว ย่อมมี อะไรหลุดพ้น? และหลุดพ้นจากอะไร?
ตอบ จิตหลุดพ้น ฯ
จากอาสวะ ๓ ฯ
๕.
โลกามิสคืออะไร?ที่ได้ชื่ออย่างนั้นเพราะเหตุไร?
ตอบ คือกามคุณ๕
ได้แก่ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ อันน่าปราร
น่าใคร่น่าชอบใจ ฯ
เพราะเป็นเครื่องล่อใจให้ติดอยู่ในโลกดุจเหยื่ออันเบ็ดเกี่
๖. ข้อความว่า
ปลงภาระอันหนักเสียแล้วอเอาภาระอันอื่นไม่ถื ดังนี้ มีอธิบายอย่างไร?
ตอบ อธิบายว่า
ภาระ หมายถึงเบญจขันธ์ การปลงภาระ หมายถึง การถอนอุปาทานการไม่ถือเอาภาระอื่น
หมายถึงการไม่ถือ เบญจขันธ์อื่นด้วยอุปาทาน ฯ
๗.
ในพระบาลีว่า"จิตฺเต
สงฺกิลิฏฺเฐ ทุคฺคติ ปาฏิกงฺขา เมื่อใจเศร้าหมอง ต้องประสบทุคติ" ทุคติ
คืออะไร? มีอะไรบ้าง?
ตอบ คือ ภูมิเป็นที่ไปข้างชั่ว ฯ
มี อบาย ทุคติ วินิบาต(ตามนัยอรรถกถานรก มี๔ คือ นรก สัตว์เดรัจฉาน เปรต
อสุรกาย) ฯ
๘.
คนวิตกจริตมีนิสัยอย่างไร?คนปะเภทนี้ควรเจริญกัมมัฏฐาน บทใด ?
ตอบ ชอบคิดมาก
ฟุ้งซ่าน ฯ ควรเจริญอานาปานัสสติกัมมัฏฐาน ฯ
๙.
วิปัลลาสคืออะไร?วัตถุที่วิปัลลาส มีอะไรบ้าง?
ตอบ คือ
กิริยาที่ถือเอาโดยอาการอันผิดจากความจริง ฯ มี๔ อย่าง คือ
๑.
วิปัลลาสในของที่ไม่เที่ยงว่าเที่ยง
๒. วิปัลลาสในของที่เป็นทุกข์ว่าเป็นสุข ๓.
วิปัลลาสในของที่ไม่ใช่ตนว่าเป็นตน ๔. วิปัลลาสในของที่ไม่งามว่างาม ฯ
๑๐. ผู้เจริญมหาสติปัฏฐาน
ต้องประกอบด้วยธรรมใดบ้าง จึงจะก าจัดอภิชฌาและโทมนัสได้?
ตอบ ต้องประกอบด้วยธรรม๓
คือ
๑.
อาตาปี มีความเพียรเผากิเลสให้เร่าร้อน ๒. สัมปชาโน
รู้ทั่วพร้อม ๓. สติมา มีสติ ฯ
ให้เวลา๓ ชั่วโมง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น