วิชาพุทธประวัติ นักธรรมชั้นตรี 2544

ปัญหาและเฉลยวิชาพุทธประวัติ  นักธรรมชั้นตรี

สอบในสนามหลวง
วันอาทิตย์ ที่  ๔  พฤศจิกายน  พ.ศ. ๒๕๔๔

๑.	๑.๑	ในครั้งพุทธกาล  ชาวชมพูทวีปส่วนมากนับถือศาสนาอะไร ?
	๑.๒	ชนเหล่านั้นมีความคิดเห็น เรื่องความตาย และความเกิด โดยสรุปอย่างไร ?
๑.	๑.๑	ศาสนาพราหมณ์
	๑.๒	เห็นอย่างนี้ คือเห็นว่าตายแล้วเกิดอย่างหนึ่ง เห็นว่าตายแล้วสูญอย่างหนึ่ง
๒.	๒.๑	กาฬเทวิลดาบส กราบที่พระบาทพระราชโอรสของพระเจ้าสุทโธทนะ  เพราะเหตุไร ?
	๒.๒	พระราชโอรสนั้น ประสูติได้ ๕ วัน และ ๗ วัน มีเหตุการณ์สำคัญอะไรเกิดขึ้น ?
๒.	๒.๑	เพราะเห็นพระราชโอรสนั้นมีลักษณะต้องด้วยตำรับมหาบุรุษลักษณะครั้นเห็นอัศจรรย์เช่นนั้นแล้วก็มีความเคารพนับถือจึงกราบที่พระบาทของพระราชโอรสนั้น
	๒.๒	เมื่อประสูติได้  ๕  วัน  พระราชบิดาโปรดให้ชุมนุมพระญาติวงศ์และ เสนามาตย์พร้อมกัน  เชิญพราหมณ์  ๑๐๘  คนมารับโภชนาหารแล้ว ทำมงคลรับพระลักษณะและขนานพระนามว่า  “ สิทธัตถกุมาร ”         เมื่อประสูติได้ ๗ วัน พระนางเจ้ามายาผู้เป็นพระราชมารดาสิ้นพระชนม์
๓.	๓.๑	อะไรเป็นมูลเหตุให้เจ้าชายสิทธัตถะเสด็จออกผนวช ?
	๓.๒	พระสิทธัตถะทรงบำเพ็ญทุกรกิริยา  ด้วยวิธีอย่างไรบ้าง ?
๓.	๓.๑	พระอรรถกถาจารย์แสดงตามนัยมหาปทานสูตรว่า ได้ทอดพระเนตรเห็นเทวทูตทั้ง ๔ คือ คนแก่  คนเจ็บ  คนตาย  และสมณะ ทรงสังเวช เพราะได้ทอดพระเนตรเห็นเทวทูต  ๓  ข้างต้น  ยังความพอพระหฤทัยในการออกผนวชให้เกิดขึ้น เพราะได้ทอดพระเนตรเห็นสมณะ
	๓.๒	วิธีแรก  ทรงกดพระทนต์ด้วยพระทนต์  กดพระตาลุด้วยพระชิวหา วิธีที่สอง  ทรงผ่อนกลั้นลมอัสสาสะปัสสาสะ วิธีที่สาม  ทรงอดพระกระยาหาร
๔.	๔.๑	พระสิทธัตถะทรงบำเพ็ญเพียรอยู่เป็นเวลากี่ปีจึงได้ตรัสรู้ ?
	๔.๒	ในวันตรัสรู้ทรงอธิษฐานพระหฤทัยที่ใต้ต้นมหาโพธิ์ว่าอย่างไร ?
๔.	๔.๑	เป็นเวลา  ๖  ปี
	๔.๒	ทรงอธิษฐานพระหฤทัยว่า " ยังไม่บรรลุโพธิญาณเพียงใด  จักไม่ลุกขึ้นเพียงนั้น  เนื้อเลือดแห้งไป  เหลือหนังหุ้มกระดูกก็ตาม "
๕.	๕.๑	พระสิทธัตถะทรงผจญมารได้ชัยชนะด้วยบารมีธรรมอะไรบ้าง ?
	๕.๒	จงให้ความหมายของคำว่า  ปฐมเทศนา  และมัชฌิมาปฏิปทา
๕.	๕.๑	ด้วยบารมีธรรม ๑๐ อย่าง  คือ  ทาน  ศีล  เนกขัมมะ  ปัญญา  วิริยะ  ขันติ  สัจจะ  อธิษฐาน  เมตตา  อุเบกขา
	๕.๒	ปฐมเทศนา  คือการแสดงธรรมครั้งแรก มัชฌิมาปฏิปทา  คือข้อปฏิบัติอันเป็นทางสายกลาง
๖.	๖.๑	คำว่า  " ที่นี่วุ่นวายหนอ  ที่นี่ขัดข้องหนอ "  เป็นคำอุทานของใคร ?  เพราะเหตุใดจึงอุทานเช่นนั้น ?
	๖.๒	พระพุทธองค์ได้ตรัสถึงสาเหตุของแผ่นดินไหวไว้อย่างไรบ้าง ? จงบอกมา ๕ สาเหตุ
๖.	๖.๑	ของยสกุลบุตร, เพราะเห็นอาการพิกลต่าง ๆ ของหมู่ชนบริวารที่นอนหลับ  ไม่เป็นที่ตั้งแห่งความยินดีเหมือนเมื่อก่อน หมู่ชนบริวารเหล่านั้นปรากฏ แก่ยสกุลบุตร ดุจซากศพที่ทิ้งอยู่ในป่าช้า ครั้นเห็นแล้วเกิดความสังเวชสลดใจ  คิดเบื่อหน่าย  จึงได้ออกอุทานเช่นนั้น
	๖.๒	ตรัสถึงสาเหตุดังต่อไปนี้  (เลือกตอบเพียง  ๕  ข้อ)            ๑) ลมกำเริบ            ๒) ท่านผู้มีฤทธิ์บันดาล            ๓) พระโพธิสัตว์จุติจากดุสิตลงสู่พระครรภ์            ๔) พระโพธิสัตว์ประสูติ            ๕) พระพุทธเจ้าตรัสรู้พระอนุตตรสัมมาสัมโพธิญาณ            ๖) พระพุทธเจ้ายังธรรมจักรให้เป็นไป            ๗) พระพุทธเจ้าทรงปลงอายุสังขาร            ๘) พระพุทธเจ้าปรินิพพานด้วยอนุปาทิเสสนิพพานธาตุ
๗.	๗.๑	สังเวชนียสถาน ๔  มีอะไรบ้าง ?
	๗.๒	พระพุทธเจ้าทรงแสดงแก่พระอานนท์เกี่ยวกับการที่ภิกษุจะพึงปฏิบัติต่อสตรีไว้อย่างไร ?
๗.	๗.๑	มี         ๑) สถานที่พระพุทธเจ้าประสูติ            ๒) สถานที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้            ๓) สถานที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงปฐมเทศนา            ๔) สถานที่พระพุทธเจ้าปรินิพพาน
	๗.๒	ทรงแสดงว่า " ไม่เห็นเสียเลยดีกว่า  ถ้าจำเป็นจะต้องเห็นก็อย่าพูดด้วย  ถ้าจำเป็นจะต้องพูดก็ให้มีสติสำรวมระวังอย่าให้แปรปรวนไปด้วยราคะ "
ศาสนพิธี
๘.	๘.๑	ศาสนพิธีมีกี่หมวด ?  อะไรบ้าง ?
	๘.๒	พิธีแสดงตนเป็นพุทธมามกะ  หมายถึงอะไร ?
๘.	๘.๑	มี  ๔  หมวดคือ            ๑) หมวดกุศลพิธี  ว่าด้วยพิธีบำเพ็ญกุศล            ๒) หมวดบุญพิธี  ว่าด้วยพิธีทำบุญ            ๓) หมวดทานพิธี  ว่าด้วยพิธีถวายทาน            ๔) หมวดปกิณกะ  ว่าด้วยพิธีเบ็ดเตล็ด
	๘.๒	หมายถึง การประกาศตนของผู้แสดงว่าเป็นผู้รับนับถือพระพุทธเจ้า เป็นของตน เป็นการแสดงตนให้ปรากฏว่า ยอมรับนับถือพระพุทธศาสนาประจำชีวิตของตน
๙.	๙.๑	ในงานมงคลควรจุดเทียนน้ำมนต์เมื่อไร ?
	๙.๒	จงอธิบายวิธีปฏิบัติในการประเคนของถวายพระ
๙.	๙.๑	เมื่อพระสงฆ์เจริญพระพุทธมนต์ ถึงมงคลสูตร ขึ้นต้นบทว่า  อเสวนา จ  พาลานํ
	๙.๒	มีวิธีปฏิบัติดังนี้คือ ก) พึงนำของที่จะประเคนเข้าไปให้ใกล้พระผู้รับประมาณหนึ่งศอก จะนั่งหรือยืน แล้วแต่สถานที่ที่พระนั่งอยู่นั้นจะอำนวย ข) จับของที่จะประเคนด้วยมือทั้งสอง หรือมือเดียวก็ได้  ยกขึ้นให้สูงเล็กน้อยแล้วน้อมถวายพระ ซึ่งท่านจะยื่นมือทั้งสองออกมารับ  หากว่าผู้ถวายเป็นสตรี พึงวางของลงบนผ้ากราบที่พระปูไว้ข้างหน้า  เสร็จแล้วพึงไหว้หรือกราบก็เป็นอันเสร็จวิธีการประเคน การประเคนนี้ต้องแสดงออกด้วยความเคารพ  ไม่ใช่เสือกไสให้  หรือทิ้งให้โดยไม่เคารพ  อีกอย่างของที่จะประเคนนั้น  ต้องเป็นสิ่งของที่คน ๆ เดียวพอยกได้อย่างธรรมดา  ไม่ใช่ของหนักหรือใหญ่จนเกินไป
๑๐.	๑๐.๑	ปาฏิบุคลิกทาน  หมายถึงอะไร ?
	๑๐.๒	สังฆทาน  หมายถึงอะไร ?
๑๐.	๑๐.๑	หมายถึง  ทานที่ถวายเจาะจงเฉพาะรูปนั้นรูปนี้
	๑๐.๒	หมายถึง ทานที่ถวายไม่เจาะจงรูปใด มอบเป็นของกลางให้สงฆ์จัดเฉลี่ยกันใช้สอยเอง