วิชาอนุพุทธประวัติ นักธรรมชั้นโท 2546

ปัญหาและเฉลยวิชาอนุพุทธประวัติ  นักธรรมชั้นโท

สอบในสนามหลวง

พ.ศ. ๒๕๔๖

๑.	๑.๑		อนุพุทธองค์แรกสำเร็จเป็นพระภิกษุด้วยพระพุทธดำรัสว่าอย่างไร ?
	๑.๒		อนุพุทธองค์นั้นได้เป็นพระโสดาบันและได้เป็นพระอรหันต์ เพราะได้ฟังพระธรรมเทศนาอะไร ?
๑.	๑.๑		ด้วยพระพุทธดำรัสว่า  “ ท่านจงเป็นภิกษุมาเถิด  ธรรมอันเรากล่าวดีแล้ว  ท่านจงประพฤติพรหมจรรย์ เพื่อทำที่สุดทุกข์โดยชอบเถิด ”  ฯ
	๑.๒		ได้เป็นพระโสดาบัน เพราะได้ฟังธัมมจักกัปปวัตตนสูตร  และได้เป็น พระอรหันต์ เพราะได้ฟังอนัตตลักขณสูตร ฯ
๒.	๒.๑		อนุปุพพีกถา คืออะไร ?  ทรงยกขึ้นแสดงด้วยพระพุทธประสงค์อย่างไร ?
	๒.๒		พระสาวกผู้ได้ฟัง อนุปุพพีกถา ครั้งแรกคือใคร ?  ณ ที่ไหน ?
๒.	๒.๑		คือ ถ้อยคำที่กล่าวโดยลำดับ ฯ  ด้วยพระพุทธประสงค์เพื่อฟอกจิตกุลบุตรให้ห่างไกลจากความยินดีในกาม  ควรรับพระธรรมเทศนาให้เกิดธรรมจักษุ  เหมือนผ้าที่ปราศจากมลทิน ควรรับน้ำย้อมได้ ฉะนั้น ฯ
	๒.๒		คือ ยสกุลบุตร ฯ   ณ ป่าอิสิปตนมฤคทายวัน ฯ
๓.	๓.๑		ชฎิล ๓ พี่น้อง ชื่ออะไรบ้าง ?  ใครได้รับยกย่องว่าเป็นผู้มีบริวารมาก ?
	๓.๒		ท่านเหล่านั้นพร้อมบริวารได้บรรลุอรหัต เพราะฟังพระธรรมเทศนาอะไร ? ใจความย่อว่าอย่างไร ?
๓.	๓.๑		ชื่อ อุรุเวลกัสสปะ  นทีกัสสปะ  และคยากัสสปะ ฯ  อุรุเวลกัสสปะ ฯ
	๓.๒		เพราะฟังอาทิตตปริยายสูตร ฯ  ใจความย่อว่า  อายตนะภายใน อายตนะภายนอก วิญญาณ  สัมผัส  และเวทนาที่เกิดแต่สัมผัส เป็นของร้อน  ร้อนเพราะไฟคือความกำหนัด ความโกรธ  ความหลง  และร้อนเพราะความเกิด ความแก่ ความตาย ความโศกร่ำไรรำพัน เจ็บกาย เสียใจ คับใจ ฯ
๔.	จงตอบคำถามเกี่ยวกับพระอนุรุทธเถระ ดังต่อไปนี้
	๔.๑		ก) ท่านเป็นโอรสของใคร ?       ข) เกี่ยวเนื่องกับพระบรมศาสดาอย่างไร ?
	๔.๒		ก) ท่านออกบวชพร้อมกับใครบ้าง ?       ข) ได้รับยกย่องจากพระบรมศาสดาอย่างไร ?
๔.	๔.๑		ก) ของพระเจ้าศากยะพระนามว่า อมิโตทนะ พระมารดาไม่ปรากฏ           พระนาม ฯ       ข) เป็นพระโอรสของพระเจ้าอาของพระบรมศาสดา จึงนับเป็นพระอนุชา           ของพระบรมศาสดา ฯ
	๔.๒		ก) พร้อมกับพระอุบาลี พระภัททิยะ พระภคุ พระกิมพิละ พระอานนท์             และพระเทวทัต ฯ       ข) เป็นผู้เลิศในทางมีจักษุทิพย์ ฯ
๕.	๕.๑		พระสารีบุตรได้บรรลุอรหัตผลช้ากว่าบริวาร เพราะเหตุไร ?
	๕.๒		พระโมคคัลลานะ นิพพานที่ไหน ?  อัฐิธาตุของท่านบรรจุไว้ที่ไหน ?
๕.	๕.๑		เพราะท่านเป็นผู้มีปัญญามาก ต้องใช้บริกรรมใหญ่ ซึ่งเปรียบด้วยการเสด็จไปข้างไหน ๆ แห่งพระราชา  ต้องตระเตรียมราชพาหนะและราชบริพารที่จำเป็น  จึงช้ากว่าการไปของคนสามัญ ฯ
	๕.๒		นิพพานที่ตำบลกาฬสิลา แขวงมคธ ฯ  อัฐิธาตุของท่านบรรจุไว้ที่เจดีย์ ใกล้ซุ้มประตูแห่งเวฬุวนาราม ฯ
๖.	การศึกษาเป็นการพัฒนาชีวิตและสังคมให้ก้าวหน้าและก้าวไกล  จึงอยากทราบว่า
	๖.๑		พระเถระองค์ใด ได้รับการยกย่องว่า  เป็นผู้ใฝ่ใจในการศึกษา ?
	๖.๒		ท่านได้รับการยกย่องเช่นนั้น เพราะมีปฏิปทาอย่างไร ?
๖.	๖.๑		พระราหุลเถระ ฯ
	๖.๒		มีปฏิปทาอย่างนี้คือ ท่านตื่นขึ้นแต่เช้าแล้วกอบเอาทรายมาเต็มกำมือแล้วปรารถนาว่า ขอให้เราได้รับโอวาทคำสั่งสอนแต่สำนักพระทศพลและพระอุปัชฌาย์อาจารย์เท่าเม็ดทรายในกำมือเถิด แล้วตั้งใจศึกษา ตั้งใจปฏิบัติอย่างจริงจัง  ด้วยปฏิปทาเช่นนี้แล จึงได้รับการยกย่องว่าเป็นผู้ใฝ่ใจในการศึกษา ฯ
๗.	๗.๑		พระอานนท์ได้บรรลุโสดาปัตติผลเพราะได้ฟังโอวาทจากใคร ?  และได้บรรลุอรหัตผลเมื่อไร ?
	๗.๒		ท่านบรรลุอรหัตผลและนิพพาน ต่างจากพระสาวกองค์อื่นอย่างไร ?
๗.	๗.๑		จากพระปุณณมันตานีบุตร ฯ  บรรลุอรหัตผลก่อนวันรุ่งขึ้นจะทำปฐมสังคายนา ฯ
	๗.๒		การบรรลุอรหัตผลของท่านไม่ปรากฏว่าได้ในขณะยืน หรือเดิน หรือนั่ง หรือนอน ปรากฏว่าท่านได้ในระหว่างอิริยาบถ ๔ ท่านนิพพานบนอากาศ  กลางแม่น้ำโรหิณีแล้วอธิษฐานให้สรีระของท่านแยกเป็น ๒ ภาค  ให้ตกลงที่ฝั่งแม่น้ำฝั่งละภาค ฯ
ศาสนพิธี
๘.		๘.๑	ศาสนพิธีเล่ม ๒ แสดงอุโบสถกรรมไว้กี่ประเภท ?  อะไรบ้าง ?
		๘.๒	แต่ละประเภทต่างกันอย่างไร ?
๘.		๘.๑	แสดงไว้ ๓ ประเภทคือ สังฆอุโบสถ ๑ ปาริสุทธิอุโบสถ ๑ อธิษฐานอุโบสถ ๑ ฯ
		๘.๒	มีความแตกต่างกันดังนี้       ๑) สังฆอุโบสถ คือ อุโบสถกรรมที่พระภิกษุตั้งแต่ ๔ รูปขึ้นไป           ประชุมสวดพระปาฏิโมกข์       ๒) ปาริสุทธิอุโบสถ คือ อุโบสถกรรมที่พระภิกษุน้อยกว่า ๔ รูป           มีเพียง ๓ รูป หรือ ๒ รูป  ร่วมกันทำเป็นการคณะ ให้แต่ละรูป           บอกความบริสุทธิ์ของตน ๆ       ๓) อธิษฐานอุโบสถ คือ อุโบสถกรรมที่พระภิกษุรูปเดียวทำเป็นการ           บุคคล ด้วยการอธิษฐานความบริสุทธิ์ใจของตนเอง ฯ
๙.		จงให้ความหมายของคำต่อไปนี้
		๙.๑	การเข้าพรรษา
		๙.๒	การออกพรรษา
๙.		๙.๑	การเข้าพรรษา หมายถึง การที่ภิกษุผูกใจว่า จะอยู่ประจำเสนาสนะในวัดใดวัดหนึ่งตลอดเวลา ๓ เดือนในฤดูฝน  ไม่ไปค้างแรมให้ล่วงราตรีในที่แห่งอื่น ระหว่างผูกใจนั้น  เว้นแต่ไปด้วยสัตตาหกรณียะ ฯ
		๙.๒	การออกพรรษา หมายถึง กาลที่สิ้นสุดกำหนดอยู่จำพรรษาของภิกษุตามพระวินัยบัญญัติ  มีพิธีเป็นสังฆกรรมพิเศษโดยเฉพาะ  เรียกโดยภาษาพระวินัยว่า ปวารณากรรม คือการทำปวารณาของสงฆ์ผู้อยู่ร่วมกันตลอดเวลา ๓ เดือน ฯ
๑๐.		๑๐.๑	สามีจิกรรม หมายถึงอะไร ?  มีเท่าไร ?  อะไรบ้าง ?
		๑๐.๒	การเทศน์ในปัจจุบันนิยมทำกันกี่ลักษณะ ?  อะไรบ้าง ?
๑๐.		๑๐.๑	หมายถึง การขอขมาโทษกันให้อภัยกัน ทุกโอกาสไม่ว่าจะมีโทษขัดข้องหมองใจกันหรือไม่ก็ตาม ถึงโอกาสที่ควรทำสามีจิกรรมกันแล้ว ทุกรูป ไม่พึงละโอกาสเสีย ฯ   มี ๒ แบบ  คือ       ๑) แบบขอขมาโทษ       ๒) แบบถวายสักการะ ฯ
		๑๐.๒	นิยมทำกัน ๔ ลักษณะ  คือ       ๑) เทศน์ในงานทำบุญ       ๒) เทศน์ตามกาลนิยม       ๓) เทศน์พิเศษ       ๔) เทศน์มหาชาติ ฯ