วิชาธรรม นักธรรมชั้นโท 2562

ปัญหาและเฉลยวิชาธรรม นักธรรมชั้นโท สอบในสนามหลวง

วันพฤหัสบดี ที่ ๑๔ พฤศจิกายน..๒๕๖๒ 

  

๑.                                      บุคคลาธิฏฐานาเทศนา เทศนามีบุคคลเป็นที่ตั้ง มีอธิบายว อย่างไร? 

ตอบ     มีอธิบายว่า การสอนที่ยกบุคคลมาเป็นตัวอย่างช่นในมหาชนกเ

ชาดก สอนเรื่องความเพียรโดยกล่าวถึงพระมหาชนกโพธิสัตว์ว่า

ทรงมีความเพียรอย่างยิ่ง พยายามว่ายน้ำในท่ามกลางมหาสมุทร

ที่กว้างใหญ่ มองไม่เห็นฝั่งอย่างไม่ย่อท้อ ด้วยความมุ่งม

ให้ได้ และทรงถึงฝั่งได้ดังประสงค์ ฯ

๒.        สังขตธรรม คืออะไร?มีลักษณะอย่างไร?

ตอบ     คือธรรมอันปัจจัยปรุงแต่ง ฯ

มีลักษณะ คือ มีความเกิดขึ้นในเบื้องต้น มีความแปรปรวนในท่ กลาง และมีความดับไปในที่สุด ฯ

๓.                                    อธิปเตยยะ ๓ มีอะไรบ้าง?บุคคลผู้ถือความถูกต้องเป็นใหญ่ ทำด้วยอำนาจเมตตา กรุณา เป็นต้น จัดเข้าในข้อไหน?

ตอบ     มี๓ คือ

๑. อัตตาธิปเตยยะ ความมีตนเป็นใหญ่

๒. โลกาธิปเตยยะ ความมีโลกเป็นใหญ่

๓. ธัมมาธิปเตยยะ ความมีธรรมเป็นใหญ่ ฯ จัดเข้าในธัมมาธิปเตยยะได้ ฯ

๔.                                    ปาฏิหาริย์คืออะไร?พะพุทธเจ้าทรงยกย่องปาฏิหาริย์อะไร

ว่าเป็นอัศจรรย์ยิ่งกว่าปาฏิหาริย์อื่น?

ตอบ     คือ ารกระทำที่ให้บังเกิดผลเป็นอัศจรรย์ ฯ ทรงยกย่องอนุสาสนีปาฏิหาริย์ว่าเป็นอัศจรรย์ยิ่งกว่าปาฏิ

๕.         ปฏิปทาของพระอริยบุคคลผู้เป็นสมณะ เรียกว่าอะไร?

มีอะไรบ้าง?

ตอบ     เรียกว่า อริยวงศ์ ฯ มี ๔ คือ ๑. สันโดษด้วยจีวรตามมีตามเกิด ๒. สันโดษด้วยบิณฑบามมีตามเกิดตต

๓. สันโดษด้วยเสนาสนะตามมีตามเกิด

๔. ยินดีในการเจริญกุศลและในการละอกุศลฯ

๖.          กิจในอริยสัจ ๔ มีอะไรบ้าง?

ตอบ     มี ๑. ปริญญา กำหนดรู้ทุกขสัจ๒. ปหานะ ละสมุทัยสัจ

๓. สัจฉิกรณะ ทำให้แจ้งนิโรธสัจ๔.ภาวนา ทำมัคคสัจให้เกิด ฯ

๗. สังวรคืออะไร?สติสังวรสำรวมด้วยสตินั้น มีอธิบายอย่างไร? ตอบ คือ การสำรวมระวังปิดกั้นอกุศล ฯ

มีอธิบายว่า สำรวมอินทรีย์มีจักษุเป็นต้น ระวังรักษามิให เข้าครอบงำ เมื่อเห็นรูปเป็นต้น ทั้งมีสติไม่ฟั่นเฟือนหลง ก่อนแต่ทำ พูด คิด ไม่ให้ผิดทางกาย วาจาไม่ ปใจร ะ ม า ท หล ง ทำกรรมชั่ว ฯ

 ๘. พระพุทธคุณ บทว่า อรหํ แปลว่าอย่างไรได้บ้าง? ตอบ แปลว่า

เป็นผู้เว้นไกลจากกิเลสและบาปกรรม เป็นผู้หักกำแห่งสังสารจักร เป็นผู้ควรแนะนำสั่งสอนเขา เป็นผู้ควรรับความเคารพนับถือของเขา

เป็นผู้ไม่มีข้อลับไม่ได้ทำความเสียหายอันจะพึงซ่อนเพื่อมิให คนอื่นรู้ ฯ

๙.          คำว่า พระสงฆ์ ในบทสังฆคุณนั้น ท่านประสงค์บุคคลเช่นไร? จงจำแนกมาดู

ตอบ     ท่านประสงค์พระอริยบุคคล ๔ คู่ ๘ บุคคล ซึ่งลนผู้ที่ตั้งอยูวนแต่ท่า ในมรรคผลทั้งสิ้น

คือพระโสดาปัตติมรรค พระโสดาปัตติผล คู่ ๑ พระสกทาคามิมรรค พระสกทาคามิผล คู่ ๑ พระอนาคามิมรรค พระอนาคามิผล คู่ ๑ พระอรหัตมรรค พระอรหัตผล คู่ ๑ ฯ

๑๐.     บารมี คืออะไร? อธิษฐานบารมี คือการทำอย่างไร?

ตอบ     ปฏิปทาอันยิ่งยวด หรือคุณธรรมที่ประพฤติอย่างยิ่งยวด ได้แก่ ความดีที่บำเพ็ญอย่างพิเศษ เพื่อบรรลุเป้าหมายสูงสุด ฯ คือความตั้งใจมั่นตัดสินใจเด็ดเดี่ยว วางจุดหมายแห่งการกระ ของตนไว้แน่นอนและดำเนินตามนั้นอย่างแน่วแน่ ฯ

ให้เวลา ๓ ชั่วโมง